معرفی شرکت سهامی اعم از شرکت سهامی خاص و عام

طبق تقسیم قانونگذار در قانون تجارت، شرکت ها به هفت قسمت شرکت تضامنی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت مختلط سهامی و غیر سهامی، شرکت سهامی اعم از خاص و عام، شرکت تعاونی و شرکت نسبی تقسیم بندی شده اند. ما در این مطلب می خواهیم شما را با تعریف و کلیات شرکت سهامی که شرکت سهامی خاص و شرکت سهامی عام زیرمجموعه آن هستند، بیشتر آشنا کنیم.

 تعریف و کلیات شرکت سهامی

ثبت شرکت سهامی خاص

یکی از رایج ترین شرکت‌هایی که برای انجام امور تجاری  فعالیت می کند، شرکت سهامی است. این شرکت یک شرکت تجاری می باشد اما نحوه تشکیل آن، چگونگی اداره آن، انحلال و ورشکستگی آن با دیگر شرکت های بیان شده در قانون تجارت، تفاوت دارد. تعریف و کلیات شرکت سهامی در قانون تجارت، در سه ماده خلاصه شده است. ماده ۱ می‌گوید که شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه اش به سهام تقسیم شده و مسئولیتی که صاحبان سهام دارند، محدود به مبلغ اسمی سهام آنها می باشد. ماده ۲ می گوید: شرکت سهامی یک شرکت بازرگانی است که موضوع عملیات آن امور بازرگانی نمی باشد و ماده ۳، آن را به دو نوع تقسیم کرده و توضیحاتی را برای هر یک از آن ها، بیان کرده است.

از تعریف شرکت سهامی در قانون، می‌توان به این نتیجه رسید که شرکت سهامی، شرکتی است که در آن سرمایه شرکا مهم است و شخصیت آنها خیلی اهمیت ندارد و هر یک از شرکا نسبت به میزان سرمایه‌ای که دارند، مسئولیت نیز دارند. شرکت سهامی، سرمایه را به قسمت‌های مختلف تقسیم می‌کند و هر یک از شرکا، هر اندازه که می‌خواهند، می‌توانند سهم بخرند. این شرکت ها به دو دسته تقسیم می شوند، شرکت سهامی خاص و شرکت سهامی عام. در ادامه به تعریف و توضیح هر کدام می پردازیم.

 شرکت سهامی خاص

 شرکت سهامی خاص

شرکت سهامی خاص شرکتی است که در موقع تاسیس، تمام سرمایه آن منحصراً به وسیله موسسین تامین شده است. در هنگام نامگذاری این شرکت‌ها نیز  باید بلافاصله قبل و بعد از اسم شرکت، عبارت شرکت سهامی خاص آورده شود. ویژگی های شرکت سهامی خاص در زیر شرح داده شده است.

• تعداد مدیران این شرکت کمتر از سه نفر نمی باشد.
• اوراق قرضه در این شرکت ها قابل انتشار نیست.
• تعداد شرکای شرکت سهامی خاص از شرکت سهامی عام کمتر می باشد و مجمع عمومی در آن وجود ندارد.
• صدور اعلامیه پذیره نویسی در این شرکت ها وجود ندارد و در همان ابتدای کار، باید ۳۵ درصد از سرمایه در حساب مخصوص سپرده شود.
• سهام شرکت سهامی خاص، در بازار بورس قابل معامله نمی باشد و نقل و انتقال سهام نیز مشروط به موافقت مدیران صاحبان سهام می باشد.
• در این شرکت‌ها، مبادرت به صدور اوراق قرضه، امکان پذیر نمی باشد.
• اگر شخصی قبل از به ثبت رسیدن شرکت، به صدور سهام مبادرت کند، محکوم به مجازات خواهد شد.

 شرکت سهامی عام

شرکت سهامی عام

یکی دیگر از انواع شرکت های سهامی، شرکت سهامی عام می باشد که بر طبق قانون تجارت، شرکتی است که سرمایه شرکت توسط موسسین و از طریق فروش سهام به مردم، تامین می شود. این شرکت، سهام خود را در بورس اوراق بهادار می فروشد. برای نامگذاری شرکت سهامی عام نیز قبل یا بعد از اسم شرکت، باید عبارت شرکت سهامی عام آورده شود. از ویژگیهای شرکت سهامی عام می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• برای تشکیل شرکت سهامی عام به حداقل پنج عضو نیاز است.
• موسسین و عموم مردم، تامین کننده سرمایه شرکت سهامی عام می باشند.
• حداقل سهم سرمایه موسسین، باید ۲۰ درصد سرمایه شرکت باشد.
• طبق ماده ۶ قانون تجارت در شرکتهای سهامی عام، اظهارنامه به علاوه طرح اساسنامه شرکت و همچنین طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام که توسط کلیه موسسین امضا شده است، با قید روزنامه کثیرالانتشار منتخب، در تهران و شهرستانها به اداره ثبت شرکتها و در نقاطی که اداره ثبت وجود ندارد، به اداره ثبت اسناد و املاک محل، تسلیم شده و رسید دریافت شود.
• سهام شرکت سهامی عام بعد از ثبت شرکت، در بورس داد و ستد میشود.

 تفاوت بین شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص

• برای تامین سرمایه در شرکت سهامی عام، اقدام به پذیره نویسی عمومی می شود ولی شرکت سهامی خاص حق مراجعه به عامه را ندارد.
• امکان صدور اوراق قرضه برای شرکت سهامی خاص وجود ندارد ولی برای شرکت سهامی عام وجود دارد.
• در شرکتهای سهامی خاص، نقل و انتقال سهام، مشروط به موافقت مدیران و سهامداران است ولی در شرکتهای سهامی عام این چنین نیست.
• سهام در شرکت سهامی عام، در بازار بورس عرضه می‌شود، اما شرکت های سهامی خاص این ویژگی را ندارند.
• برای تاسیس شرکت های سهامی خاص به حداقل یک میلیون ریال سرمایه نیاز است ولی این مبلغ برای تاسیس شرکت های سهامی عام، حداقل ۵ میلیون ریال می باشد.
• تفاوت دیگر این دو شرکت در حداقل تعداد مدیران و سهامداران می باشد، در شرکت سهامی عام حداقل تعداد باید ۵ نفر باشد ولی در شرکت سهامی خاص حداقل تعداد باید سه نفر باشد.

 ارکان تشکیل دهنده شرکت سهامی

ارکان تشکیل دهنده شرکت سهامی خاص و عام

تمامی شرکت ها برای اداره کردن شرکت، نیازمند ارکان متفاوتی می باشند. ارکان شرکت سهامی متشکل از چهار قسمت مجامع عمومی، هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرس میباشد. در زیر به توضیح هر کدام می پردازیم.

• مجامع عمومی: از اجتماع صاحبان سهام، مجامع عمومی تشکیل می شود و اشخاصی که صاحب سهام نمی باشند حق شرکت در جلسات مجمع عمومی را نیز ندارند مگر اینکه وکیل یا منشی باشند. مجمع عمومی شرکت سهامی خود به سه دسته مجمع عمومی موسس، مجمع عمومی عادی و مجمع عمومی فوق العاده تقسیم بندی شده است.
• مجمع عمومی موسس: این مجمع تکمیل کننده فرآیند تشکیل شرکت می باشد و برای مدت زمان محدود تشکیل می شود و همچنین امکان تشکیل آن، فقط قبل از تشکیل شرکت می باشد.
• مجمع عمومی عادی: این مجمع که به آن مجمع عمومی سالیانه نیز می گویند، طبق ماده ۸۹ لایحه، باید حداقل سالی یک بار تشکیل شود. هدف از تشکیل این مجمع، انتخاب، عزل مدیران و بازرسان و همچنین تصویب گزارش های مالی می باشد.
• مجمع عمومی فوق‌العاده: همانطور که از نام این مجمع پیدا است، این مجمع به کارهای مهم و حیاتی شرکت سهامی رسیدگی می کند. امکان تشکیل نشدن این شرکت در طول حیات شرکت نیز وجود دارد.
• هیئت مدیره: اعضای هیئت مدیره رکن اداره کننده و قوه مجریه شرکت های سهامی می باشند. این اعضا از میان صاحبان سهام انتخاب می شوند و تعداد آنها نیز بستگی به نوع شرکت سهامی دارد.
• مدیر عامل: مدیر شرکت در برابر اشخاص ثالث مدیر عامل می باشد و با امضای او است که شرکت می تواند با شخص ثالث قرارداد منعقد کند. مدیر عامل طبق ماده ۱۲۵ لایحه، نماینده شرکت محسوب می شود. حق امضا از طرف شرکت را نیز دارد. در شرکتهای سهامی تعداد مدیر عامل می‌تواند از یک نفر شروع شود و بیش از یک نفر هم باشد. این فرد هم میتواند از میان اعضای هیئت مدیره و هم خارج از اعضای هیئت مدیره انتخاب شود. مدیر عامل هم می تواند سهامدار باشد هم غیر سهام دارد. امکان انتخاب مجدد مدیر عامل نیز وجود دارد. این شخص باید شخص حقیقی باشد و همچنین نمی تواند همزمان هم رئیس هیئت مدیره باشد و هم مدیر عامل.
• بازرس: اشخاصی که توسط مجمع عمومی برای نظارت بر اعمال مدیران، حسابها و معاملات شرکت انتخاب می‌شوند را بازرس می‌گویند. بازرس هم می تواند شخص حقیقی باشد و هم حقوقی‌. تعداد بازرسان نیز محدودیتی ندارد می تواند هم یک نفر باشد هم چند نفر. نحوه انتخاب بازرس، رای اکثریت نسبی حاضرین در مجمع میباشد. مدت زمان بازرس بودن تنها یک سال است.

1. ثبت شرکت سهامی خاص چگونه انجام می شود؟

2. ساختار هیئت مدیره شرکت سهامی چگونه است؟

3. همه چیز درباره ثبت شرکت سهامی خاص که باید بدانید

4. مدارک ثبت شرکت سهامی خاص که لازم است برای ثبت آماده شود

5. مزایای ثبت شرکت سهامی خاص چیست؟!

6. با نکات مهم ثبت شرکت سهامی خاص آشنا شوید

7. افزایش سرمایه در شرکت‌های سهامی چه مراحلی دارد؟

8. شرح تفصیلی روند ثبت شرکت سهامی عام